راهنمای ویرایش رده در محل
تاریخ بروزرسانی: 24/ 4/ 94
در خصوص پیغام "رده در محل برای مدرک دیگری استفاده شده است" به راهنمای موجود در بخش "ویرایش رده در محل" یا به "مقدمه" کتاب "نشانه مولف فارسی، ویرایش دوم، تالیف امیرمسعود نیکبخت جم" (صفحات ده الی چهارده) مراجعه کنید. به طور خلاصه: به منظور جلوگیری از ظهور خطای «رده در محل تکراری»، از مکانیزمهای مختلفی در سامانه استفاده میشود که عبارتند از: درج شماره نسخه(ن)، و شماره جلد(ج) در کابرگه نسخه، درج شماره ویرایش(و) و درج تاریخ نشر و یا نهایتا درج یک عدد در باکس زردرنگ به منظور تمایز بین شماره مولفهای یکسان (در بخش ویرایش رده در محل). این عدد در انتهای شماره مولف قرار میگیرد تا با شماره مولفی که وجود دارد متمایز شوند و در عین حال، دو کتاب در کنار یکدیگر در قفسه قرار گیرند. اگر عدد مزبور در هنگام چاپ در ابتدای شماره مولف قرار میگیرد دلیل آن این است که کتابدار از نسخه قدیمی چاپ برچسب عطف استفاده کرده است. بنابراین به منظور جلوگیری از بروز این مشکل، همیشه سعی کنید از نسخه جدید چاپ برچسب عطف استفاده کنید .
-----
شماره راهنما، ترکیبی از شماره رده (رده اصلی و فرعی) و نشانه مولف است. اگر اجزاء شماره راهنما در نرمافزار سامان در فیلدهای مختص خود قرار نگیرند، گزارشات سامان دچار اختلال خواهند شد. همچنین گزارش رفخوانی مناسبی نمیتوان تهیه کرد. تصور کنید شماره رده اصلی یک کتاب در فیلد رده فرعی قرار گیرد، به دلیل این اشتباه، گزارش امانت شما به تفکیک رده دچار مشکل خواهد شد.
به طور کلی پنج مولفه باعث گزارش رده های نادرست خواهد شد (منظور این نیست که همه ردههای موجود در گزارش نادرست است). این پنج عامل عبارتند از:
1- در رده اصلی به جز اعداد 000 تا 999، 8فا ، 4 فا تج، تد، فت، فد چیز دیگری موجود باشد.
2- در رده فرعی، اگر عدد باشد، مشکلی ندارد. اگه هر چیزی به جز عدد باشد، یا فیلد خالی باشد، گزارش خطا ظاهر میشود. البته کتابهایی که رده فرعی ندارند، نباید در این گزارش مشاهده شود ولی با توجه به این که اکثر کتابها دارای رده فرعی هستند، این شرط در این گزارش گنجانده شده است. همکارانی که اطمینان دارند، کتابی رده فرعی ندارد، نیاز به تغییر و اصلاح داده ندارند.
3- شماره کاتر معمولا از دو الگو تبعیت میکند: الگوی اول حرف، عدد، حرف ..... الگوی دوم حرف، عدد. الگوهای کاربردی دیگر باعث خطای رده نادرست خواهد شد. استثنائاتی در این مورد وجود دارد، مانند شرحهای نهج البلاغه و کتابهای نقد و نظر که علیرغم گزارش خطای سیستم، خطا محسوب نمیشوند.
4- تاریخ دیویی تنها باید عدد باشد. در فیلد تاریخ اگر حرف وجود داشته باشد، خطای رده نادرست گزارش خواهد شد.
5- رده اصلی خالی باشد و به نحوی دادههای مربوط به آن در فیلدهای دیگر مانند فیلد رده فرعی یا کاتر قرار گرفته باشد.
در همه موارد ملاک تشخیص خود کتابداران است. کتابدار تشخیص میدهد که کدام رده نادرست است و کدام درست. دقت داشته باشید هر اندازه میزان ردههای نادرست سیستم کاهش یابد به همان اندازه میزان دقت و صحت گزارشهای آماری سامانه افزایش خواهد یافت.